Հայերեն


Փաշինյանի «աբսոլյուտիզմը» երկրի ներսում և գլխիկոր վիճակը՝ դրսում. «Փաստ»

Քաղաքականություն

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հայաստանում անընդհատ շեփորահարվում է ժողովրդավարության կարևորությունը, սակայն 2018 թվականի իշխանափոխությունից հետո տեղի է ունենում հակառակ գործընթացը, այն է՝ իշխանության գերկենտրոնացումը, ընդ որում՝ ոչ թե մեկ ինստիտուտի, այլ մեկ անձի ձեռքերում։ Ժամանակին Փաշինյանը բարձրագոչ ճառեր էր ասում, քննադատում էր, թե Հայաստանում սուպերվարչապետական համակարգ է ստեղծված, բայց ինքը հոժարությամբ հագավ այդ սուպերվարչապետական «կոստյումը»։ Ամրապնդեց իր իշխանական լծակները ու ոչ միայն չի ցանկանում հրաժարվել այդ «կոստյումից», այլև դրա վրա նորանոր ատրիբուտներ է ավելացնում։ «Կատարելագործում» է՝ մի խոսքով:

Այդ ատրիբուտներից մեկը իշխանության բոլոր մարմիններն իր բռում հավաքելն է։ Խոսքը նույնիկս այն մասին չէ, որ խորհրդարանում կամ գործադիր մարմիններում տեղավորել է այն «ուսապարկերին», որոնք չպետք է ինքնուրույնության որևէ դրսևորում ունենան, չպետք է մտածելու ունակություն ունենան, այլ պետք է հնազանդ կատարող լինեն և վերջ։ Բանը հասել է այնտեղ, որ մի «sms»-ով ոչ միայն կարող է աշխատանքից ազատվել որևէ պաշտոնյա, այլև որևէ պատգամավոր մանդատը կարող է դնել, կամ պաշտոնազրկվել նույնիսկ անկախ համարվող մարմնի ղեկավար: Ո՛չ նշանակելիս, ո՛չ ազատելիս, բնականաբար, էական չեն ո՛չ աշխատանքի ընթացքում գրանցված արդյունքները, ո՛չ կրթությունը, ո՛չ էլ անցած ճանապարհը: Կարևորը միայն այն է, թե ինչքանով է տվյալ անձը վրիպել Նիկոլ Փաշինյանին ծառայելու և նրա քմահաճույքները անվերապահ կատարելու ճանապարհին, կամ իր որևէ քայլով ինչքանով է վտանգել վնասելու «շեֆի» առանց այդ էլ ցածր վարկանիշը։

Մյուս օրինաչափությունն այն է, որ Փաշինյանը սովոր է մարդկանց ծառայություններից օգտվելուց հետո ազատվել նրանցից, դուրս շպրտել կառավարման համակարգից։ Այս տարիների ընթացքում կարելի է թվարկել նման բազմաթիվ դեպքեր։ Ու այն պայմաններում, երբ իշխանական ՔՊ կուսակցության ներսում քաղաքական թիմ չկա, որին կմիավորեր գաղափարախոսությունը կամ որևէ այլ տեսլական, բոլորն էլ խոցելի են դառնում։ Այնպես որ, դա թակելու է բոլորի դուռը, եթե Փաշինյանին պետք լինի՝ նաև դատվելու հեռանկարը: Թերևս քպականների միակ տեսլականը տեսլական չունենալն է։ Իսկ այդ քաղաքական միավորը գոյություն ունի, քանի որ անձնակենտրոն է, մարդիկ ուղղակի մեկ անձի շուրջ են համախմբված, իսկ եթե այդ անձը չլինի, ապա կառուցված քաղաքական շենքը վերից վար շատ արագ կփլուզվի։

Մյուս ոլորտը, որը երազում էր զավթել Նիկոլ Փաշինյանը, դատական իշխանությունն է: Դրա համար էլ իշխանության գալուց անմիջապես հետո նա ձեռքը երկարացրեց արդեն այս ուղղությամբ։ Այս համատեքստում նրան հատկապես անհանգստացնում էր այն հանգամանքը, որ դատական իշխանությունը, և հատկապես Սահմանադրական դատարանը, կարող էր ինքնուրույն որոշումներ ընդունել ու հարկ եղած դեպքում հակադրվել իշխանությունների իրավազանց որոշումներին։ Դրա համար էլ հարձակումներ սկսվեցին դատարանների ու մասնավորապես ՍԴ-ի նկատմամբ, որի դատավորների համամասնությունը սահմանադրական փոփոխությունների արդյունքում փոխվեց։ Չէ՞ որ ՍԴ-ն ինքնուրույն կազմով կարող էր խնդիրներ ստեղծել իշխանությունների համար՝ զիջումների ու կապիտուլ յացիոն պայմաններով պայմանագրի կնքման համատեքստում, ինչպես նաև ներքին դաշտում ապօրինություններ թույլ տալու առումով։ Իսկ հիմա արդեն ՍԴ-ն իշխանությունների վերահսկողության տակ է, և կարծես թե մտահոգություն չկա, որ հանկարծ կարող է խնդիրներ ստեղծել։

Այդպիսով, ուզուրպացվեցին իշխանության երեք թևերը, բայց դեռ մնացել են հանրային մեծ դերակատարություն ունեցող կառույցներ, որոնք կարող են ընդդիմանալ իշխանությունների՝ պետության շահերին հակասող որոշումներին, որոնք կարող են վերաբերել, օրինակ՝ կատարված զիջումները պայմանագրային տեսքով ամրագրելուն և, ընդհանրապես, ապազգային, հակահայկական այլ գործողություններին։ Թերևս համախմբող ներուժ ունեցող գլխավոր ինստիտուտն այս պահին Հայ առաքելական եկեղեցին է, որը կարող է մոբիլիզացնել հանրային լայն զանգվածների։ Եկեղեցին միանշանակ ունակ է իր բողոքի ձայնը բարձրացնել, համախմբել հայությանն ու տալ ազգային պայքարի մեկնարկը։ Այսինքն, Նիկոլի իշխանությունը բացարձակ չի լինի, եթե Եկեղեցու «հարցերը չլուծի»։ Փաշինյանին պետք է ժողովրդավարության քողի տակ թաքնվող տոտալ բռնապետական համակարգ ստեղծել, որ կարողանա իր օրակարգը առաջ տանել։ Իսկ այդ օրակարգը հստակ է՝ ամեն գնով պահել իշխանությունը՝ նույնիսկ թշնամական երկրներին անընդհատ զիջելու միջոցով:

Ու հետաքրքիրն այն է, որ նա իր օրակարգն առաջ է տանում իբր «ազգային անվտանգության» սպառնալիքների անվան տակ։ Բայց երկրի անվտանգությունը մեծապես կապված է Հայաստանի արտաքին դիրքերի հետ, իսկ Փաշինյանը միայն երկրի ներսում է առյուծ խաղում, դրսում գլխիկոր վիճակում է ու հլու կերպով լսում է, թե իրեն ինչ են թելադրում։ Ուշադրություն դարձրեք, թե ինչ են ասում Ադրբեջանում, և կտեսնեք, որ մի կարճ ժամանակ անց դա իրականություն է դառնում մեզ մոտ։ Կար ժամանակ, որ Փաշինյանը սպառնում էր, թե այնպիսի հայտարարություն է անելու, որ Ադրբեջանի ներքաղաքական կյանքը խառնվի։ Չարեց, իսկ հիմա Ադրբեջանից են հայտարարում, թե ընդհանրապես ինչ պետք է անի Փաշինյանը, իսկ նա ոչ միայն չի համարձակվում որևէ ծպտուն հանել, այլ լուռումունջ կատարում է այդ պահանջները...

ԱՐՍԵՆ ՍԱՀԱԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Team-ը 16 000 000 ԿՎՏ տարեկան արտադրանքով արևային հզոր կայան է գործարկել Գեղարքունիքում Նիկոլն Ալիևի հարճն ու կամակատարն է. Դավիթ Սարգսյան «Ես միշտ երազել եմ խաղալ մեկ այլ դարաշրջանի դեր». Աննա Մանուչարյանը՝ նոր սերիալի մասին (լուսանկարներ) Ստրադիվարիուսի ջութակները` Կապանում Կապան ֆեստը՝ պատանի երաժիշտների մոտիվացիա Արդյո՞ք բանջարեղենն ավելի լավ է աճում արևային վահանակների տակ. գիտնականների զարմանալի հայտնագործությունը Փաշինյանը փորձում է նեղը գցել արցախցիներին Արևմուտքից հավաստիացումներ են պահանջել՝ Սամվել Կարապետյանի դեմ արշավը շարունակելու Բրյուսել և Փարիզ․ Փաշինյանից հաշիվ էին պահանջում ԱՄՆ-ը բացահայտում է իր իրական նպատակները Դպրոցի տնօրենի կողմից հափշտակվել է առանձնապես խոշոր չափերի՝ շուրջ 8 մլն դրամի գումար ԶՊՄԿ-ն ակտիվորեն համագործակցում է գիտակրթական հաստատությունների հետ Լավրովը հանդիպում է ունեցել Սի Ծինփինի հետ Դոմուսում՝ հարմարավետության նոր շունչ այս ամռանը Ի՞նչ է տեղի ունեցել Բրյուսելում․ Մենուա Սողոմոնյան Նիկոլին հանեք, ամոթ է, էլ մարդ չկա՞, որ իր տեղը գա. քաղաքացի Մենք պետք է լինենք մեր երկիրը փրկողը․ Նաիրի Սարգսյան Շահերի լուրջ բախումներ ու դիրքավորումներ Հարավային Կովկասում. «Փաստ» Ի՞նչ դեր ունի արհեստական բանականությունը համաշխարհային քաղաքականության վերափոխման մեջ. ռիսկեր և հնարավորություններ. «Փաստ» Կորսված ներուժն ու անհավասարության բազմաշերտ հետևանքները. «Փաստ» «Սա խիստ վտանգավոր գործընթաց է, որտեղ հընթացս կարող ենք անակնկալների առաջ կանգնել». «Փաստ» ՔՊ-ի նոր «նշաձո՞ղը», թե՞ հատված եզրագիծ. «Փաստ» Ահաբեկում են մարդկանց, որ ներկայացնեն հայտարարագիր, բայց չի ստացվում. «Փաստ» Արցախահայությանը «դաբիտ» անելու գործելաոճ. «Փաստ» «Ճոխ» թվեր. ի՞նչ ու ինչքա՞ն են «հատիկ առ հատիկ» վերադարձրել պետությանը. «Փաստ» ՀԷՑ-ի «հարցերը լուծելուց» հետո կվերադառնա իր պաշտոնին. «Փաստ» ftNFT ֆիջիթալ սփեյսում մեկնարկել է Summertime ցուցահանդեսըԷմոցիոնալ խոսքերի, կիսաճշմարտություններ ասելու, կենացներ խմելու ժամանակներն անցել են․ Մհեր ԱվետիսյանՄեծ շուքով բացվել է Վահան Տերյանի վերականգնված տուն-թանգարանըՆիկոլը փորձում է մեզ զինաթափել, ինչպես Մեծ եղեռնի ժամանակ էին անում. Արմեն Մանվելյան2023 թվականից հետախուզվողը հայտնաբերվեց «Զվարթնոց» օդանավակայանում Նիկոլին թվում է, թե դեռ մարտի 1-ն է, ինքն էլ փողոցում է. Արամ Պետրոսյան Թրամփը ստիպում է ԵՄ-ին փոխել մեթոդները ԱՄՆ-ում դադարեցնում են արևային էներգիայի սուբսիդիաները «Պատասխան եք տալու, բոլոր կեղտերը ջրի երես եմ հանելու»․ հրապարակվել են Լիանա Հարությունյանի կալանավորման որոշումն ու դրա հիմքերը Ռունի Բարջին տեղափոխվեց «Բարսելոնա». պաշտոնական Պետական ծառայողը չպիտի վախենա ժողովրդից, այլ ծառայի ժողովրդին. Հրայր ԿամենդատյանՊետք է չմոռանալ, որ մեզանից հետո դեռ սերունդներ են լինելու․ Մհեր Ավետիսյան Լռող կամ պատերի տակ խոսող մտավորականներն անընդունելի են. Լիլիթ Արզումանյան «Ոսկե Ծիրան» 2025-ի կարմիր գորգը, հայտնի հյուրերն ու հուզիչ դրվագները «ՀայաՔվեն» Գյումրիի տարածքային գրասենյակում անցկացրեց «Անվտանգություն եւ կառավարում» թեմայով քաղաքական դասընթաց Կարապետյանը սկսել է նոր թիմի ստեղծումը. իշխանության մեջ խուճապ է Փաշինյանը եվրոպացիներին հաշիվ է տալու ճանապարհների հարցով ՔՊ-ն դժգոհ է քաղաքական հավաքի արդյունքներից Մեր մեծագույն բարդույթը էլիտար ճգնաժամն է․ «հասկանանք», «սպասենք», «թույլ տանք» բառերի պերմանենտ տիրաժավորումն էս ազգի համար պատուհաս է դարձել. Արմեն ՀովասափյանՆիկոլին հնարավոր է և պետք է հաղթել օր առաջ. միակ տարբերակը` «գաղափար + սուբստրատ». Արմեն Աշոտյան ՀԱԷԿ-ը միացել է ՀՀ միասնական էներգահամակարգին Բիթքոինի գինը հասել է նոր պատմական առավելագույնի ԱՄՆ նախագահի Ուկրաինայի հարցերով հատուկ բանագնացը ժամանել է Կիև Նիկոլ Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Էմանուել Մակրոնին
Ամենադիտված