Ադրբեջանում հայատյացության մթնոլորտն ավելի է թեժացել
Աշխարհ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Պարզվում է՝ Ադրբեջանում առկա հայատյացության մթնոլորտն ավելի է թեժացել «Խաղաղության» պլատֆորմ» կոչված ֆիասկոյից և Վահան Մարտիրոսյանի կողմից հրապարակված երկու տեսաուղերձներից հետո։ Ադրբեջանի ներսում այդ պլատֆորմն ի սկզբանե մերժողները ժամանակին քիչ չեն եղել, սակայն եթե նախկինում նրանց փորձում էին հասկացնել, թե դա «պետության գործն է», և կարիք չկա դրան խառնվել, ապա հիմա շատ հարցեր մնացել են օդում կախված, քանզի պարզ չէ, թե իրականում իրենց ղեկավարներն այդքան ժամանակ ում շահերն են պաշտպանել, այսպես ասած՝ ո՛ր պետության գործն են արել։
Ադրբեջանական հարցերով փորձագետ Էդգար Էլբակյանը «Փաստի» հետ զրույցում հաստատեց, որ մարտիրոսյանական առաջին տեսանյութից հետո ադրբեջանական հասարակության վրդովմունքը հայերի հանդեպ ավելի է սաստկացել։ Սրանով հասարակությունը բաժանվել է երկու հիմնական խմբի։ Մի մասի կարծիքով՝ «հայը միևնույն է՝ պետք է իր «հայությունն» աներ ու դավաճաներ», իսկ մյուս խմբի ներկայացուցիչները թիրախավորել են Haqqin.az կայքի գլխավոր խմբագիր Էյնուլա Ֆաթուլաևին, որն ընկալվում է որպես «Խաղաղության պլատֆորմ» կոչվածի ջատագովն ու առաջամարտիկը։
«Սոցիալական հարթակներում նրան թիրախավորել են այն համատեքստում, թե ով է նա, որ հայերին բերեց, հետո էլ նրա բերած հայերը սկսեցին Ադրբեջանին քննադատել և այլն։ Բայց ուշագրավ են այն մարդկանց թեզերը, ովքեր թիրախավորել էին Ադրբեջանի պետական համակարգը: Նրանք շատ քիչ են և նրանց կարելի է մատների վրա հաշվել։ Այդպիսիք մատնանշում են, որ երկրում գոյություն ունեն պետական մարմիններ, որոնք պատասխանատու են այս ամենի համար»,– ասաց Է. Էլբակյանը։
Ի դեպ, ընդգծենք, որ Ադրբեջանից ապաստան խնդրած Մարտիրոսյանն իր երկու տեսաուղերձում էլ որևէ նոր բան չի ասում կամ կրկնում է այն, ինչ մենք բոլորս արդեն 25 տարի է գիտենք: Ուստի, ինչ–որ տեղ մանկամտություն կլինի կարծելը, թե քմծիծաղը դեմքին նա իրականում տարված է ինչ–որ «իրականություն» բացահայտելով: Կարծիք կա, որ այն, ինչ կատարվեց ոչ միայն թատրոն է, այլև մեկ այլ՝ դեռևս չբացահայտված նախագծի սկիզբ։ Է. Էլբակյանի կարծիքով` այս պահին թեև դժվար է հասկանալ, թե նա նոր պատվեր է կատարում, թե իսկապես ձախողվել է, բայց որ ադրբեջանական կողմը նրա վրա խաչ է քաշել, միանշանակ է։
«Նա նախկինում աշխատում էր Ադրբեջանի համար ու մեր դեմ և չի բացառվում, որ ներկայում նրան մեկ այլ՝ ավելի գայթակղիչ առաջարկ են արել։ Այն, որ տեսանյութերում ոչ մի նորություն չկա հայկական լսարանի համար, փաստ է։ Ինչ վերաբերում է հայատյացության մթնոլորտին, ապա բոլորս էլ գիտենք, որ այս հակամարտությունը բազմոլորտ է և հակամարտող երկրները միջազգային հանրությանը խաղաղասիրական կերպարով հանդես գալու նպատակ ունեն։ Եվ այն դեպքում, երբ Ադրբեջանի ներքին շահերը համընկնեն որևէ մեկ այլ նոր ծրագրի իրականացման հարցում, հնարավոր է՝ ի հայտ գա մեկ այլ նախագիծ՝ նոր ձևաչափով կամ նոր մարտավարությամբ»,– ասում է փորձագետը:
Նրա դիտարկմամբ` «Խաղաղության պլատֆորմը» կյանքի կոչելու ժամանակ Ադրբեջանը, ինչ–որ տեղ հաշվի չառնելով երկրում առկա հայատյացության մթնոլորտը, փորձեց խաղաղասեր երկրի իմիջ ձևավորել ու այն «վաճառել» միջազգային հանրությանը։ Եվ չի բացառվում, որ նորից նման նախագծեր կյանքի կոչվեն այն ժամանակ, երբ երկրի արտաքին քաղաքական իմիջի հարցում դրական պատկեր ստանալու կարիք լինի։