Երբ հանգիստ չի տալիս Հերոստրատի «փառքը». «Փաստ»
Հասարակություն«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Վեց հարյուր տարի շարունակ պետականություն չունենալուց հետո մեծ տառապանքների ու մաքառումների գնով 1918 թվականին մեզ բախտ վիճակվեց վերականգնել մեր պետականությունը, որի ժառանգորդն է այսօրվա Հայաստանի Հանրապետությունը։ Բայց եթե պետականության վերականգնման համար մեծ ջանքեր, անզիջում պայքար, բազմաթիվ կյանքեր ու ժամանակ է պահանջվում, ապա մի փոքր սայթաքումը բավարար է պետականության կործանման ճանապարհին։ Եվ դա հենց պատմությունը կարող է վկայել. ցավոք, այդպիսի օրինակներ շատ ունենք մեր բազմադարյա պատմության ընթացքում:
Այսօր կրկին արդիական է մեր պետականության պահպանման հարցը։ Խորհրդային Միության փլուզումից հետո մեզ վիճակվեց ոչ միայն անկախանալ, այլև Արցախյան ազատամարտի արդյունքում ծնվեց Արցախի Հանրապետությունը, որը, չնայած այդպես էլ դե յուրե չճանաչվեց, սակայն իր պետական ապարատով ու համակարգով չէր զիջում արևմտյան ժողովրդավարական երկրներին։ Բայց ադրբեջանական ագրեսիայի արդյունքում Արցախի պետական ինստիտուտներն այսօր կազմալուծման վտանգի տակ են, իսկ արցախահայությունը բռնագաղթի է ենթարկվում այն բնակավայրերից, որտեղ հայ ժողովուրդը հազարամյակներ շարունակ ապրել է։
Հայաստանի պետականությունը ևս վտանգի տակ է գտնվում։ Մեր երկրի ինքնիշխան տարածքների մի մասն օկուպացված է ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից, ու մեծ է սպառնալիքը, որ այլ տարածքներ ևս կարող են օկուպացվել։ Ու այն պարագայում, երբ Հայաստանի իշխանությունն ի վիճակի չէ պաշտպանել սուվերեն իրավունքները, Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է խոսել այն մասին, թե ինքը երկրի անկախության ու ինքնիշխանության կողմնակից է։ Ընդ որում, նա այնպիսի դիլեմա է ներմուծում հանրային դաշտ, որ ովքեր իրեն դեմ են կամ իշխանությունների դեմ բողոքի գործողությունների են դուրս գալիս, ապա նրանք դեմ են երկրի ինքնիշխանությանն ու անկախությանը, քանի որ ինքն է պաշտպանում երկրի ինքնիշխանությունն ու անկախությունը։
Իրականում լրիվ հակառակն է. Փաշինյանն այն ղեկավարն է, որի օրոք մեր ինքնիշխանությունը արտաքին խաղացողների ձեռքում վերածվել է ֆուտբոլի գնդակի, որին աջից ու ձախից հարվածում են։ Երեք տարում նա հասցրեց Հայաստանի և Արցախի ճակատագրի որոշումների լծակներն ամբողջությամբ փոխանցել ԱՄՆ-ի, ԵՄ-ի, Ռուսաստանի և Թուրքիայի ձեռքը՝ հիմնովին քանդելով Հանրապետության սուբյեկտիվությունը։ Զարմանալի է, բայց փաստ, որ Հայաստանին վերաբերող հարցերը արտաքին խաղացողները քննարկում և որոշում են առանց Հայաստանի։ Միշտ կարելի է օտարներից բողոքել, թե նրանք մեզ չեն աջակցում, բայց հարցն այն է, թե արդյոք Հայաստանը տեր կանգնո՞ւմ է իր իրավունքներին, պատրա՞ստ է պայքարել իր իրավունքների համար։
Փաշինյանը հայտարարում էր, թե Սև լճի 30 տոկոսի համար հո չե՞նք կռվելու, կամ սարի ծայրին, որտեղ տարվա կեսը ձյուն է, ինչների՞ս է պետք զինվոր։ Այսպիսով նա ցույց էր տալիս, թե պատրաստ չէ պայքարել Հայաստանի սուբյեկտայնության համար։ Կամ՝ ԱԺ ամբիոնից Փաշինյանը հայտարարում էր, թե «միջազգային հանրությունն ասում է` մի փոքր իջեցրեք ԼՂ կարգավիճակի հարցում ձեր նշաձողը, հակառակ դեպքում ասում է` խնդրում եմ, մեզ վրա հույս չդնեք»։ Արցախի կարգավիճակի հարցում Փաշինյանն իջեցրեց նշաձողը, և ի՞նչ ստացավ՝ Արցախի հոշոտում, արցախահայության նկատմամբ պատերազմական հանցագործություններ ու բռնագաղթ։ Միջազգային հանրությունը որևէ քայլ ձեռնարկե՞ց Ադրբեջանի դեմ, չձեռնարկեց, իսկ Հայաստանի իշխանություններն ընդամենը դիտորդի դերում էին։
Մի օր էլ նույն ձևով Փաշինյանը կարող է գալ ու ԱԺ ամբիոնից հայտարարել, թե միջազգային հանրությունը պահանջում է իջեցնել Հայաստանի սուբյեկտայնության աստիճանը, ու որ դա արվում է մեր ինքնիշխանության պահպանման համար։ Ի վերջո, ինչպե՞ս կարող է մի մարդ հանդես գալ մեր ինքնիշխանության և պետականության պաշտպանության դիրքերից, որն անարգում է մեր անկախության սիմվոլները՝ զինանշանը, օրհներգը, Անկախության հռչակագիրը։ Ու պատահական չէ, որ Փաշինյանին հատուկ անհանգստացնում է մեր պետականության շղթայական կապը։
Դրա համար էլ նշում էր, թե հայկական չորս թագավորությունների զինանշանները 1991 թվականին հիմնված պետության հետ կապ չունեն։ Փաստորեն, Ադրբեջանում չեղածից, բացարձակ զրոյից, չունեցածից կեղծ պատմություն է հորինվում՝ ցույց տալու համար, որ իրենք անցյալում ևս պետականություն են ունեցել, իսկ Հայաստանում ղեկավարի մակարդակով անտեսվում է մեր հազարամյակների պետականության շղթան։ Ինչպես երևում է, նրան հանգիստ չի տալիս Հերոստրատի փառքը, որին այդպես հետևողականորեն ձգտում է։
ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում