«Առաջնագծում» ներմուծողներն են. իսկ արտադրողներից որո՞նք են բարելավել դիրքերը. «Փաստ»
Քաղաքականություն«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Հայաստանի տնտեսության իրական վիճակի մասին բավական հետաքրքիր տեղեկություններ է տալիս ՀՀ ՊԵԿ-ի կողմից հրապարակվող 1000 խոշոր հարկատուների ցանկը: Ի մասնավորի, ուշագրավ է, որ 2023 թվականի հունվար-դեկտեմբեր ամիսների տվյալներով, ցուցակում ընդհանրապես և հարյուրյակում մասնավորապես բավական մեծ թիվ են կազմում, պայմանականորեն ասած, «ներմուծում-վաճառք» խմբի ներկայացուցիչները: Առաջատար «բնագծերում» են հատկապես հեռախոս, էլեկտրատեխնիկա, վառելիք, սնունդ, խմիչք, ծխախոտ ներմուծողները: Ընդ որում, նրանցից մի քանիսը նույնիսկ առաջին տասնյակում են:
Ի հակադրություն այս խմբի, խոշոր հարկատուների ցանկի առաջին հարյուրյակն առանձնապես հարուստ չէ հայրենական արտադրողներով. վերջիններիս քանակը, ինչպես վերջին երկու տարում, տատանվում է մեկուկես տասնյակի շրջանակներում: Ավելին, առաջին հարյուրի մեջ գրեթե նույն կազմակերպություններն են, ուստի այս պարագայում հետաքրքիր է, թե առաջատար արտադրողներից որոնք են պահպանել իրենց դիրքերը, որոնք են առաջընթաց ունեցել, որոնք՝ հակառակը:
Ընդ որում, նկատի չենք առնում հանքարդյունաբերությունը՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ի մասնավորի ԶՊՄԿ-ն մրցակցությունից դուրս է ոչ միայն իր ոլորտում, այլև ընդհանրապես՝ Հայաստանի խոշոր հարկ վճարողների ցանկում: Նախ՝ նշենք, որ 2022 թ. համեմատ 2023 թ. արդյունքներով հարյուրյակից դուրս է մնացել «Պեռնո Ռիկարը»: Առաջին հարյուր տեղերում գտնվող արտադրողներից իրենց դիրքերը զիջել են «Ինտերնեյշնլ Մասիս տաբակը» (8 հորիզոնական), «Ասկեն» (10 հորիզոնական), «Երևանի գարեջուրը» (13 հորիզոնական), «Մոդուս գրանումը» (30 հորիզոնական) և այլն: Ինչ վերաբերում է դիրքերը բարելավածներին, ապա առաջին եռյակի հիմնական «բնակիչներից» մեկը՝ «Գրանդ տոբակոն», մեկ հորիզոնականով վեր է բարձրացել՝ հաստատվելով երկրորդ տեղում:
3 հորիզոնականով դիրքերը բարելավել է «Գրանդ քենդին», երկու հորիզոնականով՝ «Կոկա-Կոլան», հինգ հորիզոնականով՝ «Արարատցեմենտը» և այլն: Առավել տպավորիչ արդյունքներ են գրանցել «Ջերմուկ գրուպը», որը նախորդ տարի 155-րդ տեղում էր, իսկ 2023 թ. արդյունքներով հարյուրյակի մեջ է, ծխախոտի արտադրությամբ զբաղվող «Սիգարոնը» (28 հորիզոնական) և հայաստանյան մսամթերքի արտադրության առաջատար «Աթենքը» (11 հորիզոնական): Ի դեպ, վերջինս 2023 թ. համար հաղթող է ճանաչվել «Համազգային վստահության խորհրդի» ամենամյա մրցանակաբաշխության «Տարվա մսամթերք» անվանակարգում, ինչպես նաև արժանացել է «Ժողովրդական ապրանքանիշ №1 Հայաստանում» մրցանակին: Հավելենք, որ նշյալ կազմակերպություններից մի քանիսն իրենց ոլորտում միակն են առաջին հարյուրյակի մեջ:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում