Մի քանի ուղղություններով է պայքար մղվում
Տնտեսություն«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Պարզվում է, որ ՊԵԿ–ում իրավիճակն այնպիսին է, որ այնքան էլ հեշտ չէ այդ համակարգի աշխատակիցների գործունեությունը վերահսկելը: Եվ եթե անգամ ՊԵԿ ղեկավարությունը սրտանց ցանկանում է իր կառույցի ներսում թափանցիկ, կոռուպցիոն ռիսկեր չպարունակող և վերահսկելի իրավիճակ ապահովել, ապա պարզվում է, որ դրա իրականացումը այնքան էլ հեշտ գործ չէ: Ուստի ՊԵԿ–ի տեխնիկապես հագեցած մոնիթորինգի նոր կենտրոնը, որի աշխատանքի արդյունքում ստուգումները պետք է որ ավելի շատ հասցեական և արդյունավետ կազմակերպվեն, իսկապես կարող է նպաստել, որ գործարարի համար քաշքշուկներն ավելի քիչ և կոռուպցիոն դրսևորումներից զերծ լինեն:
«Ներքևի օղակներում լուրջ կադրային պրոբլեմ կա, քանի որ այնտեղ տարբեր հոգեբանություն ունեցող հարյուրավոր մարդիկ են աշխատում: Կան մարդիկ, ովքեր հատուկ այդ համակարգ են եկել փող աշխատելու համար: Հետևաբար ՊԵԿ ղեկավարությունը սեփական աշխատակիցների հանդեպ վստահության ամրապնդման խնդիր ունի նաև, իսկ նոր մոնիթորինգային համակարգը ոչ միայն տնտեսվարողների գործունեությանը վերահսկելու, այլև ստվերային գործարքները վերահսկելու խնդիր է հետապնդում»,– «Փաստին» ասաց «Գործատուների միության» նախագահ Գագիկ Մակարյանը:
Նրա խոսքով՝ կադրային խնդիր կա ոչ միայն ՊԵԿ–ում, այլև պետական այլ հիմնարկություններում: Եվ բնականաբար, որքան ավելի թափանցիկ լինի ոլորտի կառավարումը, այնքան աշխատանքի արդյունավետությունը բարձր կլինի: Եվ այլևս հնարավոր չի լինի «պատվերը» թղթի վրա ձևակերպվել և առանց գնում իրականացնելու այդ գումարները լվանալ:
«Գործատուների միության» նախագահի կարծիքով տնտեսվարողների գործունեությունը վերահսկելուց ու կոռուպցիայի դեմ պայքար ծավալելուց բացի, նման համակարգերը կօգնեն, որպեսզի Հայաստանի տարածքով տարանցիկ եղանակով անցնող բեռների հանդեպ նույնպես առավել ընդգրկուն վերահսկողություն իրականացվի:
«Այնպես որ ես ողջունում եմ նման համակարգերի ներդրումը և որքան դրանք ավելի թափանցիկ գործեն, այնքան մենք ավելի շատ մասնագիտական ինֆորմացիա կունենանք: Ի դեպ, դա նույնպես շատ կարևոր է: Բացի այդ, սա նաև երկրի ներքին անվտանգության խնդիր է, քանի որ եթե երկրում ստվերը կամ կոռուպցիան շարունակում է աճել, ապա այն ոչ միայն երկրի վարկանիշի վրա է ազդում, այլ երկրի ՀՆԱ–ն և բյուջեի մուտքերն են փոքր լինում, որն էլ ազդում է տնտեսական ծրագրերի զարգացման և այլ հարցերի վրա»,– ասաց Գ. Մակարյանը:
Նրա կարծիքով՝ ստվերային եկամուտների հաշվին հարստացածները սկսում են իրենց ներսում կոալիցիաներ ձևավորել, որոնք էլ իրենց հերթին տարբեր կոնֆլիկտների պատճառ և ներքին վտանգների աղբյուր են հանդիսանում:
«Այ տեսեք ընտրությունների ժամանակ դա ավելի տեսանելի է: Օրինակ՝ համեստ կյանքով ապրող թեկնածուները կռիվներ չեն սարքում: Փոխարենը, դրանք հիմնականում սարքում են նրանք, ովքեր գումարներ ունեն: Այդ գումարների շնորհիվ նրանք կարողանում են գրասենյակներ, թիկնապահներ վարձել և անել ինչ ուզում են: Եվ նույնիսկ նման երևույթների դեմն առնելու համար է կարևոր նման մեխանիզմների ներդրումը»,– ասաց Գ. Մակարյանը:
Խոսելով այն մասին, թե նման համակարգերը որքանով կնպաստեն խոշոր հարկատուներին հարկային դաշտ բերելու հարցում, Գ.Մակարյանն ասաց, որ նրանց դեմ մի քանի ուղղություններով է պայքար մղվում, որից մեկն էլ նոր ընտրական համակարգն է:
«Նույն կուսակցությունից ռեյտինգային ընտրակարգով թեկնածուներ առաջադրելը նույնպես խոշորի դեմ պայքարի ձև է: Նախկինում այդ նույն խոշոր բիզնեսի ներկայացուցիչները հովանավորված ձևով համամասնական կամ մեծամասնական ընտրակարգով մարդկանց ձայները առնելով ընտրվում էին պատգամավոր: Իսկ հիմա տեսեք թե ինչպես են որոշ խոշորներ իրար դեմ պայքարում՝ գումարներ են ծախսում, ծեծ ու ջարդ են անում: Բայց ինչ էլ որ լինի, դրանց մի մասը չի անցնի, այնպես որ խոշորի ֆիլտրման գործընթացը որոշակիորեն ներդրված է նոր Ընտրական օրենսգրքում: Հարց է ծագում, թե այդ դեպքում ինչու են նրանք պայքարում, որովհետև՝ նրանց դիրք և անձեռնմխելիություն է պետք, որպեսզի կրկին օգտագործեն հարստանալու համար: Ամենակարևորը, սակայն, այն է, որ այս անգամ նրանք նաև իրար դեմ են պայքարում, բայց այս պարագայում 10 նման թեկնածուից 5–ը չի անցնի: Այսինքն՝ նոր ԱԺ 1,5–2 անգամ ավելի քիչ այդպիսի «կուլտուրական պատգամավորներ» կկարողանան մուտք գործել, քան նախկինում էր»,– ասաց Գ. Մակարյանը:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում: