Արցախի արխիվի 75%-ը՝ արժեքավոր փաստաթղթերով, մնացել է hակառակnրդի տիրապետության տակ
ՀասարակությունՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Նախորդ տարվա սեպտեմբերին տեղի ունեցած պատերազմի և գաղթի ընթացքում, Արցախի պետական արխիվից ոչինչ հնարավոր չի եղել փրկել, բացի 25% թվայնացված տարբերակից, որը խնամքով պահպանվում է Հայաստանի ազգային արխիվում։ Այս մասին MediaHub-ին հայտնեց Արցախի պետական արխիվի տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար Անահիտ Գրիգորյանը։
«Հաշվի առնելով իրավիճակը, Արցախի արխիվը պահպանելու նպատակով Հայաստանի ազգային արխիվում տեղ էր պատրաստվել, որ այն տեղափոխենք։ Սակայն, տեղի ունեցավ շրջափակումը։ Մենք անցանք թվայնացման գործին, որի համար մեծ օգնություն ցուցաբերեցին հայաստանյան մեր գործընկերները։ Բայց էլոկտրաէներգիայի հովհարային անջատումների և սքանավորման սարքերի քչության պատճառով հասցրեցինք կատարել ընդհանուր աշխատանքի 25%-ը»,- ասաց մեր զրուցակիցը։
Գրիգորյանը նաև նշեց, որ դրա մեջ մտնում են արժեքավոր ու տնտեսությունների մասին նյութերը։
Ընդհանուր առմամբ Արցախում արխիվացված է եղել 1022 արխիվային ֆոնդ, շուրջ 167 հազար 739 գործով։
«Ցավոք, մեզ չհաջողվեց Հայաստան տեղափոխել արխիվի 75%-ը, քանի որ պատերազմից հետո կանգնեցինք վառելիք չունենալու փաստի առաջ, ու այդպես մնաց։ Մինչդեռ, դրանք պետության գործունեության հետ կապված վավերագրերի պահպանման և օգտագործման կարևորագույն փաստաթղթեր են, որը ժողովրդի հիշողությունն է»։
Անահիտ Գրիգորյանը նաև նշեց, որ 2020-ին հաջողվել է ամբողջությամբ փրկել Քաշաթաղի շրջանային արխիվը։
Նա նաև իր երախտագիտությունը հայտնեց Հայաստանի ազգային արխիվին ցուցաբերած մեթոդիկ ու պրակտիկ աշխատանքի, տեղահանությունից հետո արցախցի գործընկերներին աշխատանքով ապահովելու համար։
Նշենք, որ Արցախի արխիվը գոյություն ունի 1930 թվականից, որտեղ հույժ գաղտնի փաստաթղթեր չեն պահվել, սակայն, պակաս արժեքավոր չէին Արցախի տնտեսական, քաղաքական, սոցիալ-տնտեսական, իրավական, անձնական բնույթի փաստաթղթերը, որոնց մեծամասնությունը հիմա թշնամու տիրապետության տակ է։
Հունան Թադևոսյան
Առավել մանրամասն` այստեղ.
https://t.me/armenia24live