Հայերեն


«Մամ, հյուրեր ունենք, կզանգեմ». մայրը չհասկացավ, որ հյուրը թշնամին է, կզանգի, եթե ողջ մնա

Հասարակություն

Վաղինակ Աբգարյանից մեկ ամիս լուր չկար։ Որ նա զոհվել է, գիտեին բոլոր ընկերներն ու հարազատները, միայն մայրն էր անտեղյակ։ Այնքան ժամանակ, մինչև այլևս անհնար դարձավ թաքցնելը։ Անգամ ամիսներ անց նրա համար դժվար է առանց արցունքների խոսել այդ մասին։

Նանա Մարտիրոսյան, Sputnik Արմենիա

Արագածոտնի մարզի Փարպի գյուղի գերեզմանատան երեք գերեզմանի վրա դրոշներ են ծածանվում։ Արցախյան վերջին պատերազմում զոհվածների շիրիմներն են։

Իրականում ոչ բոլոր հերոսներն են այստեղ թաղված։ Վաղինակ Աբգարյանը հուղարկավորված է «Եռաբլուր» պանթեոնում։ Նրա մայրն ու կինը որոշել են, որ հերոսը պետք է շրջապատված լինի մարտական ընկերներով և հուղարկավորվի զինվորական կարգով։

 
 
Վաղինակ Աբգարյանի մայրը` Հասմիկը` նրա դստեր հետ

«Մամ, հյուրեր ունենք, կզանգեմ»... այս բառերով ավարտվեց Վաղինակ Աբգարյանի վերջին հեռախոսազրույցը մոր՝ Հասմիկի հետ։ Դա հոկտեմբերի 22-ն էր։ Այն ժամանակ կինը չհասկացավ, որ հյուրը՝ թշնամին է, իսկ որդին կզանգի, եթե չզոհվի։ Իսկ ահա Վաղոյի (այդպես են նրան անվանում ընտանիքում) կինը՝ Անուշը, միանգամից գլխի ընկավ։ Աղոթում էր, որ ամուսինը հետ զանգի։ Սակայն չզանգեց։ Միայն մեկ ամիս անց հարազատները ստացան լուրը՝ Վաղինակը զոհվել է` հերոսաբար կռվելով Թաղավարտի համար մարտերում։

Շուշիում զոհված Գևորգ և Կարեն Գևորգյանների ծնողները
 

«Ինձնից թաքցրել էին, որ տղաս կռիվ է գնացել։ Մտածում էի՝ զորավարժությունների է։ Բայց նրա զոհվելու օրը ինչ-որ տարօրինակ բան կատարվեց։ Ես խանութում էի և ահավոր ցավ զգացի, կարծես սիրտս դանակ մտավ։ Ցավից կծկվեցի ու սկսեցի լացել։ Չէի կարողանում բացատրել, թե ինչ է կատարվում»,-պատմում է մայրը։

Իր միակ որդուն Հասմիկն ուշ է ունեցել՝ 39 տարեկանում։  Նրան անվանակոչել են քեռու պատվին, որը մահացել էր ավտովթարից։ Իսկ ամուսինը մահացավ, երբ Վաղինակն ընդամենը չորս տարեկան էր։ Միայնակ նրան ոտքի կանգնեցնելը հեշտ չէր։ Տղան հայրենասեր էր մեծանում և, չնայած բանակից «թռնելու» բոլոր հնարավորություններին, որոշեց այդ ճանապարհը չընտրել։ Իսկ երբ սկսվեց պատերազմը, կամավորագրվեց, բայց մոր ինքնազգացողությունը կտրուկ վատացավ, և նա հետաձգեց մեկնելը։ Մի քանի օր անց ծանուցում ստացավ և, չնայած կինը հակառակն էր համոզում, գնաց պատերազմ։

«Ասում էր, որ մեզ պաշտպանելու է գնում, որպեսզի ես ու աղջիկներս գլուխներս բարձր քայլենք ու հպարտանանք մեր հերոս պապայով։ Այդպես էլ եղավ։ Մինչև վերջին պահը հույս ունեի, որ նա ողջ է։ Երազում էի, որ վերադառնա, թեկուզ հաշմանդամ։ Ես պատրաստ էի ամբողջ կյանքում նրա մասին հոգ տանել, բայց չեկավ։ Հիմա էլ դժվար է նրա մասին անցյալ ժամանակով խոսել։ Վաղինակն ինձ համար ողջ է»,-պատմում է Անուշը՝ արցունքները զսպելով։

Жена и дочь Вагинака Абгаряна Ануш и Анаит в своем доме в селе Парпи Арагацотнской области
 
Վաղինակ Աբգարյանի կինը` Անուշը` դստեր հետ

Իսկ Հասմիկը զսպել չի կարողանում, սկսում է հեկեկալ։ Պատմում է, որ որդին մարտական ընկերների հետ որոշել է փակել հակառակորդի ճամփան, մինչ մյուսները մարտադաշտից դուրս կբերեին վիրավորներին։

Տիկին Հասմիկն ասում է, որ տղերքն իր աչքերին չեն կարողանում նայել․չէ՞ որ Վաղինակն իրենց փրկեց, իսկ իրենք նրան փրկել չկարողացան։ Ընկերները պատմում են, որ վերջին մարտից առաջ Վաղինակն ասել է, որ մայրն իր զոհվելուն չի դիմանա և խնդրել է ամեն ինչ անել, որպեսզի բոլորը ողջ մնան։

 

«Եղբորս մահանալուց հետո մտածում էի, թե ավելի մեծ ցավ չի լինում։ Բայց կյանքը ցույց տվեց, որ լինում է։ Վաղինակը շուտ ամուսնացավ` հասկանալով, որ ես ջահել չեմ։ Շատ էր ուզում, որ տեսնեմ թոռներիս։ Բայց ինքը չի տեսնի, թե ինչպես են մեծանում իր աղջիկները»,-վշտացած ասում է Հասմիկը։

Վաղինակի ավագ դուստրը չորս տարեկան է, նա արդեն շատ բան հասկանում է։ Ամեն անգամ «հայրիկ» բառը լսելով` շրջվում է, երբեմն կանգնում է ու երկար նայում հյուրասենյակում կախված նրա դիմանկարին։ Կրտսեր դուստրը՝ Անահիտը, շրջում է տան մեջ և կրկնում․ «Վաղո, Վաղո»։ Սպասում է, որ հայրիկն ուր որ է՝ կվերադառնա։

Զոհված զինվորի մայրն ու կինն ասում են, որ նա պաշտում էր դստրիկներին։ Ավագին մոր անունն էր տվել, կրտսերին՝ զոքանչի։

«Երազում էր որդի ունենալ։ Խոստացել էր ինձ համար մեքենա գնել, երբ տղա ունենամ։ Բայց երազանքն այդպես էլ չիրականացավ»,-ասում է Անուշը։

Дочь Вагинака Абгаряна Анаит с портретом отца
 

Վաղինակը դարբին էր աշխատում և վատ չէր վաստակում։ Երես էր տալիս ընտանիքի բոլոր անդամներին։ Որոշել էր տունը վերանորգել։ Պատերը հասցրեց քանդել, իսկ նորերը կառուցել, ավաղ` ոչ։ Հիմա ընտանիքն ապրում է կիսաքանդ տանը, գրեթե առանց գոյության միջոցների և երազում է ավարտին հասցնել զոհված Վաղինակի գործը։ «Չհասցրեց ապրել։ Այնպես եմ ուզում, որ մեր աղջիկներն անհայր լինելու դժվարությունները չտեսնեն և միշտ զգան այն հոգածությունը, որը պետք է զգան հերոսների երեխաները»,-հազիվ լսելի ասում է Հասմիկը և նորից սկսում հեկեկալ։

Жена и дочь Вагинака Абгаряна Ануш и Анаит в своем доме в селе Парпи Арагацотнской области
 

Ընտանիքը դեռևս դեկտեմբերին տրամադրել է ֆինանսական  փոխհատուցում ստանալու փաստաթղթերը, սակայն առայժմ որևէ պատասխան չի ստացել։ Հասմիկը վստահ է, որ պետությունն իրենց դժբախտության մեջ մենակ չի թողնի, բայց խոստովանում է՝ ոչ մի գումար չի մեղմացնի հոգում առաջացած դատարկությունն ու ցավը։

Ануш, жена Вагинака Абгаряна смотрит на играющую дочь у портрета покойного мужа
 

Մենք հրաժեշտ ենք տալիս և հեռանում։ Երևան մտնելիս ևս մեկ գերեզմանատան մոտով ենք անցնում, այստեղ էլ ինչ-որ մեկի գերեզմանի վրա եռագույնն են տեղադրում...

Ալիևը իր ցինիկ պահվածքի դիմաց Հայաստանից միշտ երկու մեսիջ պետք է հստակ ստանա. Մհեր ԱվետիսյանՄինաս Ավետիսյան. Մեկ արվեստագետ՝ աշխարհի ողջ ձանձրույթի դեմ «Նյուքասլ Յունայթեդը» 150 միլիոն ֆունտ ստերլինգ է պահանջում Ալեքսանդր Իսակի համար Ալիևը հայտարարել է Իրանի հետ հարաբերությունների «շատ բարձր» մակարդակի մասին և պատմել «Արաքս» միջանցքի մասինՍաուդյան Արաբիայում կյանքից հեռացել է «քնած արքայազնը», որը 20 տարի անցկացրել է կոմայի մեջԵրևանում Infinity-ն պայթել է ընթացքի ժամանակ. նախաձեռնվել է քրեական վարույթ «սպանության փորձ» հատկանիշներով ՌԴ ՀՕՊ համակարգերը խոցել են 93 ԱԹՍ Կոտայքում ոչ սթափ վիճակում գտնվող 35-ամյա վարորդը «Tesla»-ով բախվել է կայանված «Mercedes»-ին, ապա գազատար խողովակինՕմսկի նավթավերամշակման գործարանում գործարկվել է արևային էլեկտրակայանԶախարովան հայտնի հիփ-հոփ կատարողի հետ երգ է ձայնագրել Հայաստան և Սամվել Կարապետյան. պայքար ազատության համար, պայքար մահվան դեմ. Արտյոմ ԽաչատրյանԵրբեք մի համաձայնվեք օկուպացիային․ Ալիևի խորհուրդը Ուկրաինային Լոռու Սարատովկա գյուղում «Opel»-ը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց և գլխիվայր հայտնվել ծառերի ու թփերի մեջՁերբակալվել է ավտոմեքենաներից գողություններ արած երիտասարդ Հունգարիան չի հաստատի ԵՄ բյուջեն, որը կազմվել է Ուկրաինայի շահերից ելնելով․ Օրբան ԶՊՄԿ գլխավոր տնօրեն Ռոման Խուդոլիի ուղերձը Հանքագործի և մետալուրգի տոնի կապակցությամբFitch Ratings-ը հաստատել է Հայաստանի վարկանիշը «BB-» մակարդակում՝ պահպանելով «կայուն» հեռանկարըԻրանում ավտոբուսի վթարի հետևանքով կա 21 զոհ, 34 վիրավոր Ադրբեջանի և Պակիստանի ԱԳ նախարարները քննարկել են ռազմավարական գործընկերության հարցերՀայաստան է տեղափոխվել սպանության փորձի մեղադրանքով հետախուզվող․ խափանման միջոցը՝ կալանքԹրամփը դատի է տվել Wall Street Journal թերթին Լոռիում 14-ամյա պատանին գյուղի սրճարանի մոտ վեճի ընթացքում դանակահարել է 25-ամյա երիտասարդինՊրեմիերա. Սոֆի Մխեյան-«Տամ սեր» Մակրոնը հայտնել է «Ռուսաստանի վրա ճնշnւմը մեծացնելու» իր մտադրության մասին Ռուսաստանն Ուկրաինայի վրա արձակել է ավելի քան 300 անօդաչու թռչող սարք և 30 հրթիռ. ԶելենսկիԿուրտուան երկարաձգեց պայմանագիրը «Ռեալի» հետ Ավտոբուսում խուլիգանություն կատարած անձը ձերբակալվել է Հայաստան և Ադրբեջան. մենք այնտեղ հրաշք ենք գործել. Թրամփ Նիկոլն ինչ հայտարարել է, հակառակն է արել. Մենուա ՍողոմոնյանԲելգիայի խորհրդարանի պատգամավոր Էլեն Սամինը լիագումար նիստի ժամանակ հանդես է եկել կարևոր ու համարձակ ելույթով՝ անդրադառնալով Արցախի հարցին և ԵՄ–Ադրբեջան հարաբերություններին. ՀայաՔվեՆիկոլն իրավասություն չունի Արցախը ճանաչելու Ադրբեջանի կազմում. Ավետիք ՉալաբյանՑանկացած մարդ պետք է հասկանա իր տեղն ու դերը. Մհեր ԱվետիսյանբՀանքագործի և մետալուրգի օրվա տոնական միջոցառումները` ֆոտոշարքովԱյս շաբաթ գործարկված մեր թվով 10-րդ գրասենյակի՝ Արաբկիրի կառույցի բացման ոգևորիչ կադրերը. Չալաբյան«ՀայաՔվեն» տարածքային գրասենյակ բացեց Արմավիր քաղաքումԱլիևը հրաժարվում է «խաղաղության պայմանագրի» ստորագրումից. Դավիթ ՍարգսյանՍամբել Բաբայանի «թարս աճած խիյարը» Իշխանության վախի հերթական դրսևորումը ԱՄՆ հայտը կարող է Կովկասում սառը պատերազմ հրահրել Փաշինյանի ստերը. խաբում է ու չի կարմրում ԶՊՄԿ-ն և մայր բուհը 33 ճամբարականի ծանոթացրել են երկրաբանի մասնագիտության նրբություններինԲալթյան երկրների ամենամեծ արևային էլեկտրակայանը գտնվում է Էստոնիայում, և այժմ այն աջակցում է ցանցի կայունությանը Նիկոլը պառակտում է մեր երկիրը, հային հանում է հայի դեմ. քաղաքացիԸնդդիմությունը պիտի «վարագույրը հետ քաշի» ու սկսի ճանաչել հանրությանը. «Թարմ ուղեղով»Ինչո՞ւ են կարևոր արաբական աշխարհի ուղղությամբ շեշտադրումները. «Փաստ» Արցախն ուրանալու և հանձնելու ինքնախոստովանությունը. «Փաստ» «Չկա «Խաղաղության խաչմերուկ», կա ընդամենը մեկ խնդիր՝ ո՞վ է վերահսկելու Ադրբեջանը Նախիջևանին կապող ճանապարհը». «Փաստ» Կարևորը՝ մնա իշխանության, իսկ թե ինչ կլինի Հայաստանի հետ, նրան չի էլ հետաքրքրում. «Փաստ» Երբ մի գրագետ, մի խելոք, մի կազմակերպված խոսքն արդեն «արտառոց» է. «Փաստ» Ինչո՞ւ «Վեոլիա ջրի» հարցը Փաշինյանի հետաքրքրությունների մեջ չէ. «Փաստ»
Ամենադիտված