Հայերեն


Բրուտյան Անահիտին շուրջկալ արած՝ տղերքը մի լավ ծեծին, հետո էլ բռնաբարեցին.ինչ է կատարվել Նուբարաշենի թիվ 11 դպրոցում

Life

«Բրուտյան Անահիտին շուրջկալ արած՝ տղերքը մի լավ ծեծին, հետո էլ բռնաբարեցին: Ես էն վախտ 10-11 տարեկան էի, Անահիտն էլ քիչ էր ինձնից մեծ: Գիշերը էկավ քնելու, սաղ մարմինը կապույտ էր, ոտերի արանքն էլ արնոտ. ես հասկացա ինչ են արել: Ինձ կպած դողացնում ու ասում էր. ինձ պինդ բռնի, հանկարծ չգան տանեն», – հիշում է Մարթա Ժակ-իչը` Նուբարաշենի թիվ 11օժանդակ հատուկ դպրոցում իր ընկերուհու ողբերգությունը: Անահիտը ամուսնացել է ու ապրում է Ռուսաստանում:

Այս դպրոցը նախատեսված է մտավոր խնդիրներ ունեցող երեխաների համար:
Դպրոցի չորս շրջանավարտներ «Անկախին» պատմեցին, թե ինչ դաժանությամբ էին դպրոցի տնօրեն Մերուժան Ենգիբարյանը, ուսուցիչները – դաստիարակները դաժանորեն ծեծում իրենց, իսկ դաստիարակները սովորեցնում ու հրահրում էին բարձր դասարանի տղաներին բռնաբարել աղջիկներին:
«Ով սրան չանի՝ բոզի տղա ա», – հիշում է դպրոցի 1990թ. շրջանավարտ 35-ամյա Մարթան, – Դպրոցի դաստիրակները բարձր դասարանի տղերքից մի քանիսից պահանջում էին փչացնել աղջկերքին ու ըտենց քֆուր էին դրել»: Նա ասում է, որ այդպես դաստիարակը դասընկեր Արմեն Ադամյանին ստիպում էր բռնաբարել իր ընկերուհուն:

«Էդ նույն բանը արել են Գայանի, Գեղեցի հետ (ազգանունը չի նշվում աղջիկների ապահովության համար), – ասում է նույն դպրոցի մեկ այլ շրջանավարտ 38 -ամյա Գայանե Սահակյանը, – Ստեփանավանում, երբ դպրոցը՝ ոչ բարով, ամառները տանում էր ճամբար, անտառի մեջ մեր աչքի առաջ աղջկերքին տկլորցրած ծեծում, հետո էլ հերթով բռնաբարում էին: Ես էլ փոքր էի ու երբ լսեցի` «բոզի տղա» խոսքերը, միամիտ հարցրեցի, էդ ի՞նչ ա նշանակում: Ենգիբարյանն էդ որ լսեց՝ ինձ բռնեց, իրեք անգամ տարավ—բերեց ընենց շպրտեց պառավոների վրա, որ 3 ամիս էր պոչկեքիս ցավից մեռնում էի»:

Իսկ 1988թ. շրջանավարտ Թամարա Սանթրոսյանն ասում է, որ դա ոչ թե դպրոց էր, այլ «կոնցլագեր»: Նա ասում է, որ ծեծն այս դպրոցում սովորական, պարբերաբար կրկնվող երեւույթ էր. «Ծեծում էին հաստ փետով ու գլխներիս էին տալիս, – ասում է Թամարը, – իսկ ծեծում էին ամեն ինչի համար, ասենք, որ գիշերը քուններս չտաներ ու խոսայինք: Մի անգամ ինձ ընենց էին ծեծել, որ ուշքս գնաց: Հետո երբ ուշքի էկա, մի հատ էլ ծեծին, թե խի ես ձեւ տալի, իբր ուշքդ անցավ»:
«Ծեծն իրանց կայֆ էր տալիս, – ասում է Մարթայենց դասարանցի Լաուրա Արթոյանը, – հիմա որ տանես մեր գլուխները թրաշես, սաղ շռամները՝ մեծ-մեծ ու անմազ, կերեւա: Տալիս գլուխներս բացում էին, հետո տանում էին` կարելու ու ասում էին. հանկարծ ծպտուն եք հանել, կտանենք գժանոց»:
Աղջիկները պատմում են որ իրենց նկատմամբ սեռական ոտնձգություններ է արել Հայոց լեզվի ուսուցիչ Լեւոն Ավագյանը. «Ինձ կանչում էր սենյակ, ասում էր փոշիները սրբի, հետո էլ պաչում էր, – «Անկախին» ասաց Մարթան, – սաղ էրեսներս դրա բեղերը քրքրել էր»: «Անձամբ ինձ իրա սենյակ չի կանչել, բայց հետեւիս ձեռով խփում էր, – ասում է Գայանեն, – իսկ գիշերները, երբ ինքը հերթապահ էր՝ անկապ պրիչինով սաղիս կհաներ ու հասունացած կրծքերով աղջիկներին` մայկա-տրուսիկով, կշարեր տղերքի հետ ու կվազացներ կամ կպահանջեր. նստեք-հելեք, նստեք- հելեք»:

Մարթան պատմում է, որ այդ մասին ասել է տնօրենի քրոջը՝ Սուսաննա Ենգիբարյանին ու կնոջը՝ Մարետա Դոխոյանին, ովքեր եւս դասավանդել են դպրոցում, իսկ նրանք բարկացել ու սաստել են.« սուտ-սուտ բաներ մի հորինի»:

Մոտ 20 տարի անց, 2008թ. նոյեմբերին Հանրային հեռուստաընկերության «Հայլուր» ծրագրով` առաջին անգամ, հրապարակվեց փոքրիկ աղջիկների նկատմամբ Լեւոն Ավագյանի կատարած սեռական բռնությունների մասին պատմող տեսանյութը: Տեսանյութում դպրոցի արդեն շրջանավարտ Դիանա Ամիրխանյանը պատմում է, որ հայոց լեզվի ուսուցիչ Լեւոն Ավագյանը սեռական ոտնձգություններ է արել իր նկատմամբ: Տեսանյութը «Հայլուրի» արդեն նախկին լրագրող Սյուզան Սիմոնյանին տրամադրել էր բնապահպանական ակտիվիստ Մարիամ Սուխուդյանը:

Սակայն ոստիկանությունը` այս օգոստոսի 15-ին, գործ է հարուցել Մարիամ Սուխուդյանի դեմ, որ նա շահադիտական նպատակներով սուտ մատնություն է արել: Դիանան հրաժարվել է իր ցուցմունքներից եւ ոստիկանությունում ասել, թե Մարիամը համոզել է նման բան պատմել:
Իսկ անցյալ տարվա Դիանայի ռեպորտաժից մի քանի օր անց եթեր է հեռարձակվում երկրորդը, ուր դպրոցի արդեն շրջանավարտ Հասմիկը նույնպես պատմում է, թե ինչպես է Ավագյանը իր նկատմամբ սեռական բռնություններ կատարել: Աղջիկը, տեսնելով Դիանայի պատմածը, զանգել էր հեռուստատեսություն ու ասել, որ ինքն էլ կուզեր պատմել իր պատմությունը:

Ոստիկանությունը Հասմիկի պատմածը հիմք չի ընդունել եւ Ավագյանի դեմ գործ հարուցելու փոխարեն նրա` սեռական բռնությունները բացահայտողի, դեմ է գործ հարուցում: Մեղադրանքն ապացուցելու դեպքում՝ Մարիամ Սուխուդյանին սպառնում է մինչեւ 5 տարի ազատազրկում:n1004303489_30601403_7982201

Իսկ առաջին ռեպորտաժի հիման վրա անցյալ տարի Էրեբունու քննչական բաժնում նյութեր են պատրաստվում, սակայն, ինչպես պարզվում է հետո՝ ուսուցիչ Ավագյանը դիմում է գրում, թե իրեն զրպարտել են: Փետրվարի 11-ին քրեական գործ է հարուցվում ոչ թե սեռական ոտնձգությունների մեղադրանքով, այլ աշակերտուհու դեմ՝ ուսուցչին զրպարտելու մեղադրանքով, իսկ այս գործն էլ շրջվում է, ի վերջո, Սուխուդյանի դեմ:
Սուխուդյանի գործընկեր Արման Ղարիբյանը պահել է Դիաննայի հետ հեռախոսային խոսակցության ձայնագրությունը, որում աղջիկը ասում է, թե հրաժարվելու է իր խոսքերից, քանի որ մայրը իրեն ծեծել է ու պահանջել հրաժարվել: Ղարիբյանը ձայնագրությունը հանձնել է քննչական մարմնին:
Դիաննան տեսախցիկի առաջ բռնությունների մասին պատմել է Մարիամի ընկերների եւ «Հետք» թերթի լրագրող Լենա Նազարյանի ներկայությամբ:
29-ամյա Մարիամ Սուխուդյանը ավարտել է Համալսարանի ռադիոֆիզիկայի ֆակուլտետը, «S.O.S.» Թեղուտ երիտասարդական հասարակական խմբի ակտիվիստ է, խումբը պայքարում է կառավարության ծրագրի դեմ, որով Թեղուտի անտառը ոչնչացվելու է հանքարդյունաբերության համար:
2008թ. մարտ-մայիս ամիսներին Սուխուդյանը իր 9 ընկերների հետ հատուկ դպրոցում իրականացրել է «Կրթական մուլտիմեդիոն նյութերի եւ աուդիոգրքերի պատրաստում» ծրագիրը, որի պատվիրատուն ու ֆինասավորողը ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակն է:
Ծրագրի իրականացման ընթացքում դպրոցում բացվել է համակարգչային սենյակ, կազմակերպվել են խոհարարական, անգլերեն եւ ռուսերեն լեզուների ուսուցում, անցկացվել են էքսկուրսիաներ:

Սուխուդյանի մեղադրականում նշված է, որ նա շահադիտական նպատակներով է ձայնագրել տեսանյութն ու հասարակական հնչեղություն է հաղորդել դրան, որովհետեւ ծրագրի իրականացման համար ՄԱԿ-ի կողմից դպրոցին փոխանցված 1մլն դրամը տնօրենը հրաժարվել է վճարել Մարիամին ու վճարել է աստիճանաբար:
«Դա շատ անհեթեթ մեղադրանք է, – ասում է Արմանը, – որովհետեւ անհրաժեշտ գույքն ու այլ պահանջվող առարկաները մենք ձեռք ենք բերել մեր սեփական միջոցներով, հետո կտրոնների հիման վրա տնօրենը մեզ վճարել է: Դա մեր համար այնքան էլ հարմար չէր, բայց մենք տնօրենի հետ այդ հարցում ոչ մի խնդիր չենք ունեցել»:

Արման Ղարիբյանն ասում է, որ մեղադրականի ոչ կոռեկտ լինելը երեւում է նաեւ նրանից, որ այնտեղ «Հայլուրի» փոխարեն նշված է «Լրաբեր», Սյուզան Սիմոնյանը ներկայացված է Սուսաննա Սիմոնյան, իսկ իր անունը՝ Արմեն:
Երեխաների հետ շփվելիս Մարիամն ու նրա ընկերները պարզել են, որ դպրոցի հայոց լեզվի ուսուցիչ Լեւոն Ավագյանը սեռական ոտնձգությունների է ենթարկում աղջիկներին:

Արման Ղարիբյանն ասում է, որ անձամբ իրեն 11-12 տարեկան Մկրտչյան Դիանան ասել է.«Որ դասը չէի իմանում, ընկեր Ավագյանը ինձ ծեծում էր», իսկ Արմանի հարցին, թե մյուսներին չի՞ ծեծում, պատասխանել է.«չէ, որովհետեւ ես չեմ թողնում, որ իմ հետ փիս-փիս բաներ անի»: Մանրամասնելով «փիս-փիս բաները», Դիանան ասել է, որ Ավագյանը բազմիցս կանչել է իր սենյակ, դուռը կողպել, պահանջել, որ իջեցնի շալվարն ու շոշափել է նրա մարմինը: «Իսկ հետո ի՞նչ է արել», – հարցրել է Արմանը: «Դե, ամեն ինչ էլի, ես մեղավոր չեմ», – արտասվելով պատասխանել է Դիանան, այդպես էլ չասելով, թե ինչ է նշանակում ամեն ինչ:

Արմանն ասում է, որ Դիանան արբունքի տարիքի սիրունատես աղջիկ է՝ ակնհայտ մտավոր խնդիրներով, որի ասածներին ոչ ոք չի հավատա: Նույն բանը աղջիկը պատմել է իրենց մյուս ընկերներին:

Արմանը պատմում է, որ երբ մի անգամ Ավագյանը նրան ուղարկել է շալվարի փոխարեն յուբկա հագնել ու գալ իր սենյակ, նրան հանդիպել է դպրոցի հանդերձապահ Լուսինեն ու իմանալով, թե ինչի համար է Դիանան եկել, ասել է, որ նա էլ չգնա Ավագյանի սենյակ: Դրանից հետո Դիանան խուսափել է Ավագյանի սենյակ գնալուց:

«Էդ դպրոցում, Աշոտ անունով մի դաստիարակ կար, որն առանձնակի դաժանությամբ երեխաներին ծեծում էր, -ասում է Արմանը, – ու բոլոր էրեխենքն էլ ասում էին, որ նրան ատում են, սակայն սեռական բռնությունների մասով միայն Ավագյանի անունն են տվել»:

Արմանն ասում է, որ դպրոցի տնօրեն Մերուժան Ենգիբարյանին դուր չի եկել, որ իրենք դպրոց էին հաճախում անկանոն գրաֆիկով: «Նա մեզնից պահանջում էր, որ մենք գրաֆիկ սահմանեինք, թե որ օրը՝ ով պիտի գնար, – ասում է նա, – բայց մեզ նախ այդպես հարմար չէր. մեզնից շատերը ուսանողներ են, համ էլ այդ դեպքում մեզ կարգելեին գրաֆիկից դուրս այցելել դպրոց: Իսկ երեխաները մեզ հետ շատ էին կապվել: Նրանք մարդկային վերաբերմունքի կարոտ էին. մեզ տեսնելուց գրկում էին, իսկ գնալուց՝ խնդրում, որ մի քիչ էլ մնանք»:
Արմանն ասում է, որ իրենք ավելի շատ ուշադրություն էին դարձրել այն հանգամանքի վրա, որ դպրոցում տիրում էր ահավոր փնթիություն, իսկ ուտելիքը բանի նման չէր.«շան լափ». ինչպես որակել էին դպրոցի սաները:

Նախկին աշակերտուհի Գայանեն հիշում է, որ մի անգամ, երբ հրաժարվել է որդոտ ճաշն ուտել, տաք ճաշով լի կաթսան լցրել են վրան ու ձմռան կեսին ոտաբոբիկ դուրս հանել: «Ու ինձ իրեք օր հաց չտվին, – ասում է նա, -հետո պովորներից մեկի մեղքն էկա ու հին պերաշկի տվեց: Ուտելուց զգացի, որ կարտոլը լպրծուն ա, բայց կերա, կես ժամից ջանս ուռեց ու էրկու ամիս հիվանդանոց պառկեցի»:
Երիտասարդների ուշադրությունը գրավել էր, որ դպրոցում ակնհայտ մտավոր խնդիրներ ունեցող երեխաների հետ սովորում են միանգամայն առողջ երեխաներ: «Դիանա Ամիրխանյանը, որոնք 5 քույրով այս դպրոցն են ավարտել, ու շատ- շատերը ոչ մի մտավոր խնդիրներ էլ չունեն», – ասում է Արմանը:
Դպրոցի շրջանավարտ Թամարն ասում է, որ իրենց ժամանակ դպրոցում մտավոր խնդիրներ ունեցող երեխաները քիչ էին, սակայն երբ նախարարությունից գալիս էին ստուգելու, բոլորին պատվիրում էին ձեւացնել, թե իբր մտավոր արատներ ունեն: «Մեզ ասում էին ձեւ տվեք յանի կանաչը կապուտից չեք տարբերում կամ ուղիղ գիծ քաշել չգիտեք, թե չէ կտանենք գժանոց, – ասում է նա, – ո՞վ ռիսկ ուներ իրանց ասածը չաներ: Ու սաղս էլ գիտեինք. էդ անում են, որ դպրոցը հանկարծ չփակեն»:

Դպրոցի տնօրեն Մերուժան Ենգիբարյանը հրաժարվեց «Անկախին» մեկնաբանություններ տալուց, միայն մեղադրեց երիտասարդներին, թե նրանք ուր հայտնվում են մի «կլյաուզնիկություն դուրս ա գալիս»: Տնօրենը, հավանաբար, նկատի ունի Սուխուդյանի ու նրա ընկերների ակտիվությունը Թեղուտի հարցում, Գառնու քարերի սիմֆոնիայի թալանի ժամանակ բարձրացրած նրանց աղմուկը, Սուխուդյանի նկարահանած տեսանյութը, թե ինչպես է Խոսրովի անտառում անտառապահը վարազ խփում, որը նույնպես ցուցադրվել է «Հայլուրով»:

Նյութի աղբյուրը՝ այստեղ

Պատմական և իրական Հայաստանների հակադրությունը կեղծ է․ Մենուա ՍողոմոնյանՌուսաստանին Հայաստանում պրոռուսական իշխանություն պետք չէ, Ռուսաստանին Հայաստանում պրոհայաստանյան իշխանություն է պետք․ Մհեր ԱվետիսյանԳեներալ Նորատ Տեր Գրիգորյանի հետ քննարկեցինք Մոսկվայում տեղի ունենալիք Ռուսաստան-Հայաստան հասարակական 2-րդ ֆորումի գործունեության մասին հարցեր. Մհեր ԱվետիսյանՌուսաստանի դաշնակից համարվող Հայաստանում երբ, դու խոսում ես Ռուսաստանի դեմ, վարկաբեկում ես հայ-ռուսական հարաբերությունները. Մհեր ԱվետիսյանReuters. Էրդողանը ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի հետ կքննարկի Ուկրաինայի շուրջ վերջին իրադարձությունները Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում Լրատվամիջոցներում շարունակում են զետեղվել սպառազինության ձեռքբերման՝ իրականությանը չհամապատասխանող տեղեկություններ. ՊՆ Պեսկով. ԱՄՆ-ի հեռացող վարչակազմը գնալով ավելի անխոհեմ քայլեր է անում Ուկրաինայի շուրջ ՌԴ ՊՆ-ն «Իսկանդեր»-ով հարվածել է Դնեպրի օդանավակայանին COP29-ում պայմավորվածություն է ձեռք բերվել տարեկան 300 մլրդ դոլար հատկացնել գլոբալ տաքացման դեմ պայքարի համար Շերը բացահայտել է այն միակ հայտնի մարդուն, ով հեռացել է իրենից՝ նշելով, որ ինքը «խենթի պես սիրահարված էր» նրան ՌԴ-Իրան համապարփակ գործընկերության համաձայնագիրը կներառի պաշտպանության ոլորտը. ՌԴ ԱԳՆ Շատ բան ունեմ պատմելու. Հենրիխ Մխիթարյանը գիրք է գրում Մասկը գերազանցել է սեփական ռեկորդը. նրա կարողությունը հասել է 347,8 մլրդ դոլարի Զելենսկու խորհրդականն ասել է, որ Պուտինի ներկայացրած «Օրեշնիկ» հրթիռը գոյություն չունի Ավելի հեշտ կդառնա էներգիա կորզելը. նոր նյութը գերազանցել է սովորական արևային մարտկոցներինՆավարկություն․ Տարոն Շահինյանի առաջին ցուցահանդեսը (տեսանյութ) Յամալի նոր պայմանագիրը կկնքվի 6 տարի ժամկետով Հռոմում տեղի է ունեցել Արցախի սրբավայրերի պահպանմանը նվիրված գիտաժողով Էրդողանը «խիզախ» է որակել Նեթանյահուին կալանավորելու մասին Միջազգային քրեական դատարանի որոշումը «Ինձ հետ այդքան էլ հեշտ չէ, որքան թվում է կողքից». Քրիստինե Պեպելյան Մեծ Բրիտանիայում գործող HSBC բանկը դադարեցրել է վճարումներ ընդունել Ռուսաստանից և Բելառուսից Պենտագոնի ղեկավարը վերահաստատել է ԱՄՆ անսասան հանձնառությունը Իսրայելի անվտանգության հարցում ՌԴ ՊՆ-ն հրապարակել է Ուկրաինայի զինված ուժերի` ՄիԳ-29 ինքնաթիռի կործանման կադրերը (տեսանյութ) «Արմավիր» ՔԿՀ-ի դատապարտյալի համար բերված աղցաններում հայտնաբերվել են թմրամիջոցներ․ հանձնուք բերած կինը ձերբակալվել է Չեմ պատրաստվում Մբապեին սովորեցնել, թե ինչպես հանդես գալ հարձակման գծում․ Անչելոտի «Եթե ես արվեստին մոտ չլինեի, գուցե նրան բեմում տեսնելիս խանդի տեսարաններ սարքեի». Նարեկ Բավեյանը՝ ամուսնալուծության և 2-րդ ամուսնության մասին Նիկոլի գործը բացառապես քանդելն է, ոչ թե բարեփոխելը․ Արմեն ՀովասափյանԴիվանագիտական սկանդալ` Թեհրանի և Մոսկվայի միջև Ուկրաինան կորցրել է Կուրսկում գրաված տարածքի ավելի քան 40 տոկոսը. Reuters ԽԾԲՏ՝ քպական ձևով. Կոնջորյանի կնոջը բարձր վարձատրվող աշխատանք են տվել Պադավատապետության «հայրը» բողոքում է պադավատներից. Փաշինյանի երկերեսանությունը Աղազարյանը մերժելու է. Փաշինյանի խնդրանքը կմնա՞ անպատասխան Փաշինյանը խոստովանում է իր կատարած հանցագործությունը Դաղստանում մեկնարկել է Ռուսաստանում ամենամեծ արևային էլեկտրակայանի շինարարությունը. կներդրվի 7 միլիարդ ռուբլի Երիտասարդ ֆերմերն իր աշխատանքով զարգացնում է սեփական գյուղը Ես կայունություն եմ սիրում և այդ զգացողությունն ապրեցի` ինտեգրվելով ԶՊՄԿ կոլեկտիվին. ԶՊՄԿ ընկերության քիմիական լաբորատորիայի աշխատակիցՀայաստանը պետք է դադարեցնի միակողմանի զիջումների քաղաքականությունը․ ՀայաՔվեՈ՞րն է մեր գերիների ազատ արձակման գինը. Մենուա ՍողոմոնյանԳլոբալ իրողությունների և տարածաշրջանային գործընթացների միահյուսումը. «Փաստ» Տնտեսական հետընթացի ու պետական պարտքի աճի... «հեղափոխությունը». «Փաստ» Յունիբանկը Հայաստանում առաջինը թողարկել է ստորադաս պարտատոմսեր «Արվում են քայլեր, տեղի են ունենում գործընթացներ, որտեղ դժվար է գտնել Հայաստանի ազգային և պետական շահը». «Փաստ» Ո՞վ կդառնա պատգամավոր. «Փաստ» Սեփական սխալներն ուրիշների վրա բարդելու հերթական «շուստրիություն». «Փաստ» ՀՀԿ խորհրդի անդամ Հայկ Դերզյանի ելույթը Վենեսուելայում անցկացվող երիտասարդական միջազգային համաժողովի ընթացքումԸնթացք կտա՞ «թղթապանակներին», թե՞ կբավարարվի պաշտոնազրկումով. «Փաստ» Գործարարների նկատմամբ քրեական հետապնդումները շարունակվում են. «Փաստ» Խոշոր հարկատուների ցանկում նաև բեռնափոխադրողներ կան. «Փաստ» Արևմուտքի ամոթն ու Բաքվի համաժողովի նրբերանգները. «Փաստ»
Ամենադիտված